Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Barbanto(-dóu-mount-Baldo)
Anemone baldensis
Ranunculaceae
Àutri noum : Bóumiano, Boumània, Barbudo.
Nom en français : Anémone du mont Baldo.
Descripcioun :Aquesto barbanto, que porto lou noum d'uno mountagno d'Itàli, trachis dins li pelouso cauquiero d'àutis Aup. Es uno planto di proun pelouso, emé de flour soulitàri que se destrìon dis àutris anemouno bonodi si noumbróusi tepalo (8 à 20) blanco. Lou fru douno d'èr à-n-uno frago e à uno bello coulour vióuleto (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anemone
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1700 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Pelouso roucaiouso
- Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Anemone baldensis L., 1767